مفهوم عطر طبیعی و مصنوعی در چای

واژه ﻋﻄﺮ در ﺑﯿﻦ ﻋﻤﻮم ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﭼﺎی در دو دﺳﺘﻪ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪی ﻣﯽﺷﻮد

1-دﺳﺘﻪ اول ﺷﺎﻣﻞ ﻋﻄﺮ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﮔﯿﺎه ﭼﺎی اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺪون اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ اﻋﻢ از ﻣﻮاد ﻣﻌﻄﺮ ﻃﺒﯿﻌﯽ (ﻣﺜﻞ ﻫﻞ، دارﭼﯿﻦ) و ﻏﯿﺮ ﻃﺒﯿﻌﯽ (ﻣﺜﻞ اﺳﺎﻧﺲ ﻫﺎی ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ) از دم ﮐﺮده ﭼﺎی اﺳﺘﻨﺸﺎق ﻣﯽﮔﺮدد. ﻋﻄﺮ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﭼﺎی ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﻪ وﺟﻮد ﺗﺮﮐﯿﺒﺎﺗﯽ در ﮔﯿﺎه ﭼﺎی ارﺗﺒﺎط ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻌﻄﺮ ﺑﻮده و در ﻫﻨﮕﺎم دم آوردن ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ آب ﺟﻮش از ﭼﺎی ﺟﺪا ﺷﺪه و در زﻣﺎن ﻧﻮﺷﯿﺪن اﺣﺴﺎس ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﻋﻄﺮ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﭼﺎی ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺎﻫﯿﺖ ژﻧﺘﯿﮑﯽ ارﺗﺒﺎط زﯾﺎدی ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ زﻣﺎن رﺷﺪ ﮔﯿﺎه دارد

مقدار و ﻧﻮع ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻣﻌﻄﺮ ﭼﺎی در ارﻗﺎم و ﺷﺮاﯾﻂ آب و ﻫﻮاﯾﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻔﺎوت ﻣﯽ‌کند. آب و ﻫﻮای ﻧﺴﺒﺘﺎ ﺳﺮد درﻣﻨﺎﻃﻖ ﮐﻮﻫﭙﺎﯾﻪ‌ای (ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﻓﺼﻞ ﺑﻬﺎر در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺷﻤﺎﻟﯽ اﯾﺮان) ﺑﻪ ﻃﻮر ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻣﻌﻄﺮ در ﭼﺎی ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ ﻋﻄﺮ ﭼﺎی ﻣﺎﻧﻨﺪ رﻧﮓ آن ﺑﻪ اﻧﺪازه ذرات ﭼﺎی و روش دم آوری ﻧﯿﺰ ارﺗﺒﺎط ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﭼﺎی ﻫﺎی دارای ذرات درﺷﺖ دارای ﻋﻄﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮ و ﺑﺮﻋﮑﺲ ﭼﺎی‌های رﯾﺰﺗﺮ ﻋﻄﺮ ﮐﻤﺘﺮی دارند. افزایش زﻣﺎن دم آوری ﻣﻮﺟﺐ رﻫﺎ ﺷﺪن ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻋﻄﺮی در ﭼﺎی ﻣﯽﮔﺮدد.

2-دﺳﺘﻪ دوم ﺷﺎﻣﻞ ﻋﻄﺮ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﭼﺎی ﺧﺸﮏ اﻓﺰوده ﻣﯽﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﺮای ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪه اﯾﺠﺎد ﺗﻨﻮع ﮐﻨﺪ. ﻣﺤﺼﻮل بدست آﻣﺪه از اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن اﯾﻦ ﻣﻮاد ﺑﻪ ﭼﺎی را ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﭼﺎی ﻣﻌﻄﺮ ﻣﯽﻧﺎﻣﻨﺪ. اﯾﻦ ﻧﺎم را ﻣﯽ ﺗﻮان روی ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎی ﭼﺎی ﺑﺮﺧﯽ از ﺑﺮﻧﺪﻫﺎی ﭘُﺮﻣﺼﺮف داﺧﻠﯽ و ﺧﺎرﺟﯽ در اﯾﺮان ﯾﺎﻓﺖ. ﭼﺎیﻫﺎی ﻣﻌﻄﺮ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﮔﯿﺎﻫﯽ (ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻞ، دارﭼﯿﻦ، ﻧﻌﻨﺎع و غیره) ﯾﺎ اﺳﺎﻧﺲﻫﺎی اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪه از آﻧﻬﺎ (اﺳﺎﻧﺲ ﺑﺮﮔﺎﻣﻮت:گیاهی که در زبان فارسی آن را ترنج می‌نامند و بومی مناطق آمریکا وکاناداست، ﻟﯿﻤﻮ، ﻫﻞ و غیره) ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﻮﻧﺪ

اﯾﻦ اﺳﺎﻧﺲ‌ﻫﺎ ﺑﻪ ﻏﯿﺮ از روش اﺳﺘﺨﺮاج ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ ﻧﯿﺰ ﺗﻬﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ داﺷﺘﻦ اﺛﺮات ﺳﻮء ﺑﺮ ﺳﻼﻣﺖ ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪه ﮐﺎرﺑﺮدﺷﺎن در ﺗﻮﻟﯿﺪ ﭼﺎی ﻣﻌﻄﺮ ﻏﯿﺮ ﻣﺠﺎز ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ و ﺑﯿﺸﺘﺮ ﭼﺎیﻫﺎی ﻣﻌﻄﺮ ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺎزار اﯾﺮان ﮐﻪ دارای ﭘﺮواﻧﻪﻫﺎی ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺳﺎﻧﺲﻫﺎی ﻣﺠﺎز ﺧﻮراﮐﯽ ﻣﻌﻄﺮ ﺷﺪه‌اﻧﺪ. ﭼﺎی اِرلﮔﺮی ﯾﮑﯽ از ﻣﻌﺮوف ﺗﺮﯾﻦ ﭼﺎی ﻫﺎی ﻣﻌﻄﺮ دﻧﯿﺎ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽآﯾﺪ ﮐﻪ در تهیه آن از اﺳﺎﻧﺲ گیاه ﺑﺮﮔﺎﻣﻮت اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد. اﯾﻦ ﻧﻮع ﭼﺎی در اﯾﺮان ﻧﯿﺰ از ﻃﺮﻓﺪاران زﯾﺎدی ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ آﻧﻬﺎ ﻋﻄﺮ اﺳﺘﺸﻤﺎم ﺷﺪه از دم آوری ﭼﺎی ارل ﮔﺮی را ﺑﻪ اﺷﺘﺒﺎه ﻋﻄﺮ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﮔﯿﺎه ﭼﺎی ﻣﯽداﻧﻨﺪ در حالی که در بررسی‌های انجام شده ۸۲ درصد افراد چای بدون اسانس را برای مصرف ترجیح می‌دادند. این در حالی است که این افراد ندانسته مصرف کننده چای معطری هستند که با اسانس معطر شده است

طعم چای

گَس ﺑﻮدن ﭼﺎی ﮐﻪ ﺑﻪ اﺻﻄﻼح دﺑﺸﯿﺖ ﻧﯿﺰ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد در ارزﯾﺎﺑﯽ ﺣﺴﯽ ﺟﺰو ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻣﺜﺒﺖ ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽﮔﺮدد. ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻋﺎﻣﻞ اﯾﺠﺎد ﮐﻨﻨﺪه دﺑﺸﯿﺖ ﭼﺎی، ﺗﯿﺎﻓﻼوﯾﻦﻫﺎ (که یک ترکیب شیمیایی است) ﻧﺎم دارد ﮐﻪ از اﺟﺰای ﭘُﻠﯽ‌ﻓِﻨُﻞﻫﺎ (مواد شیمیایی آلی با ساختاری عمدتا طبیعی در گیاهان) ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﮔﺮدد. اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻋﻼوه ﺑﺮ دﺑﺸﯿﺖ، ﺷﻔﺎﻓﯿﺖ و درﺧﺸﻨﺪﮔﯽ ﻧﯿﺰ در دم ﮐﺮده ﭼﺎی اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ. اﺳﺘﺨﺮاج اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت در ﭼﺎی ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ﭼﺎی و زﻣﺎن دم آوری در ارتباط مستقیم است.

ﻫﺮﭼﻪ ﻣﻘﺪار ﭼﺎی دم شده و مدت زمان دم آوری (تاحداکثر ۲۰ دقیقه) ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻏﻠﻈﺖ و گَس بودن ﭼﺎی ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ. ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﭘﻠﯽﻓﻨﻠﯽ ﮐﻪ از آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ اﯾﺠﺎد ﻃﻌﻢ ﮔﺲ در ﭼﺎی ﻧﺎم ﺑﺮده ﺷﺪ اﺛﺮات ﺳﻮدﻣﻨﺪی ﺑﺮ ﺳﻼﻣﺖ اﻧﺴﺎن دارﻧﺪ که باعث احساس شادابی و نشاط و رفع خستگی می‌شود. ﺑﻪ ﻃﻮری ﮐﻪ ﻣﺤﻘﻘﺎن ﭼﺎی را ﺑﺰرگﺗﺮﯾﻦ ﻣﻨﺒﻊ ﭘﻠﯽ‌ﻓﻨﻠﯽ در رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ روزاﻧﻪ ﻣﯽداﻧﻨﺪ. ﭘﻠﯽ‌ﻓﻨﻞﻫﺎ ﭘﺲ از ﻣﺼﺮف ﺧﻮاص آﻧﺘﯽ اﮐﺴﯿﺪاﻧﯽ (ضد سرطانی) اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﮐﺎﻫﺶ ﺧﻄﺮ اﺑﺘﻼ ﺑﻪ ﺑﺴﯿﺎری از ﺑﯿﻤﺎری ﻫﺎ میﮔﺮدﻧﺪ.

چای خارجی و عوارضش

سلیقه و علاقه مردم ایران در سال‌های اخیر به طور فزاینده‌ای به سوی چای خارجی میل کرده است. به طوری که افراد بسیاری عطر و طعم چای ایرانی را نمی‌پسندند. علت جذابیت اکثر چای‌های خارجی هم اضافه کردن اسانس و رنگ به چای است، که متاسفانه عموم مردم به تدریج به این رنگ و طعم عادت پیدا کرده‌اند. البته خوشبختانه در سال‌های اخیر نوعی بازگشت به خرید و مصرف چای ایرانی رخ داده است.

تشخیص چای خوب ایرانی

برخلاف تصور عموم چای خوب لزوما رنگ تیره‌تر وطعم قوی‌تری ندارد و مصرف هر روزه چای خارجی رنگ‌های زیاد را به میزان زیاد وارد بدن هر شخص می‌کند که عوارض بسیار دارد. همچنین اسانس‌های مختلف به این چای‌ها افزوده می‌شود که به هرحال مواد طبیعی نبوده و عوارض مخصوصی به وجود می‌آورند.